جراحی خراش قرنیه چشم یکی از جراحی بسیار مهم است که در آن متخصص تا حد امکان قرنیه را ترمیم و آسیب را برطرف می کند. حتما برای شما هم پیش آمده است که دچار ناراحتی و قرمزی چشم شوید. این مورد زمانی که به چشم جراحتی یا آسیبی وارد شود، بوجود می آید که به آن خراش قرنیه گفته می شود.
قرنیه ممکن است در اثر برخورد و تماس ناگهانی با ناخن و یا هر جسم دیگری آسیب ببیند. در پی ساییدگی قرنیه چشم ممکن است دید فرد تار شود و بینایی او به خطر بیفتد. متاسفانه خراش قرنیه چشم یکی از مشکلات شایع است که در آن سلول های سطح قرنیه یا سلول های اپیتلیوم کنده می شوند.
شاید اکثر شما ندانید که قرنیه چیست و به کدام قسمت از چشم قرنیه گفته می شود. در واقع قرنیه قسمت شفاف جلوی چشم شما می باشد. کاری که قرنیه انجام می دهد این است که بر نور تمرکز می کند تا فرد بتواند اجسام را ببیند. بنابراین قرنیه چشم شما باید سالم باشد تا بتوانید به خوبی محیط و اجسام اطراف خود را ببینید.
خراش قرنیه چشم موجب مختل شدن بینایی و تاری دید می شود. پس اگر در پی تماس ناخن، یک شاخه و یا هر شی تیزی، قرنیه چشم شما آسیب دید می بایست به پزشک متخصص مراجعه کنید. دکتر فرزاد پاکدل یکی از بهترین متخصصین جراحی پلاستیک و ترمیم چشم در تهران می باشد. وی بهترین متدهای درمانی را برای بیماران بکار می گیرد تا آسیب های چشمی را برطرف کند.
علت ایجاد خراش قرنیه
بافت قرنیه دارای 5 لایه می باشد که به دلیل نبود رگ های خونی این قسمت از چشم دارای شفافیت می باشد. هنگامی که خارجی ترین لایه قرنیه دچار آسیب شود، ساییدگی قرنیه ایجاد می شود. لایه خارجی آسیب دیده و از سطح قرنیه کنده می شود. عوامل بسیاری می توانند سبب ایجاد خراش در قرنیه شوند که برخی از این عوامل به شرح زیر می باشند:
- استفاده چند باره از لنزهای تماسی
- رفتن اجسام ریز به داخل چشم
- مالش چشم پس از ورود اجسام به داخل چشم
- فرو رفتن شاخه درختان ، لوازمات آرایشی مانند ریمل
- انجام فعالیت های جوشکاری
- وارد شدن براده های آهن به داخل چشم
- قرار گرفتن ذرات شن و ماسه در چشم
- استفاده از لنزهای کثیف و آلوده
در بسیاری موارد خراش قرنیه ممکن است ظرف 48 ساعت خود به خود ترمیم شود و نیازی به مراجعه به پزشک نمی باشد. اما اگر بیش از این طول کشید و ناراحتی و قرمزی چشم بدتر شد لازم است به بهترین متخصص چشم در تهران مراجعه شود.
علائم خراش قرنیه
خراش قرنیه در مراحل ابتدایی با قرمزی و ناراحتی چشم همراه می باشد البته علائم دیگری نیز دارد که به شرح زیر می باشند:
- درد در ناحیه چشم
- سردرد
- قرمزی بیش از حد چشم ها
- اشک ریزش از چشم
- بالارفتن حساسیت به نور
- پرش پلک
- حالت تهوع ( هنگامی که خراشیدگی بسیار عمیق باشد)
- کاهش دید و یا اختلالات بینایی در موارد بیشتر
- احساس یک شی خارجی در چشم
- احساس درد هنگام باز و بسته کردن چشم ها
خراش قرنیه می تواند علائم مختلفی را در فرد ایجاد کند و چند مورد از مهم ترین آن ها در بخش فوق ذکر شد . اما نکته ای که در ساییدگی قرنیه حائز اهمیت است عوارضی می باشد که در اثر این عارضه اتفاق می افتد. در بخش بعدی به بررسی برخی از این عوارض خواهیم پرداخت.
بیشتر بخوانید : پروتز چشم یا چشم مصنوعی چیست؟
عوارض خراش قرنیه
خراش قرنیه در بیشتر موارد خود به خود بهبود می یابد اما اگر شدت آن زیاد باشد می تواند عوارضی در پی داشته باشد که برخی از آن ها به شرح زیر می باشند:
زخم قرنیه به این معنا می باشد که با جدا شدن سطح خارجی قرنیه و ایجاد خراش قرنیه بستر مناسبی برای ورود باکتری ها و عفونت ها فراهم آورده می شود. اگر خراش قرنیه درمان نشود زخم قرنیه ایجاد می شود.
در مواردی که خراشیدگی عمیق باشد می تواند سبب ایجاد زخم و عفونت شود.
در صورتی که فرد آسیب دیده به زخم قرنیه و خراش آن توجهی نداشته باشد به مرور زمان این امر می تواند سبب از بین رفتن بینایی و آسیب جدی به اعصاب بینایی فرد شود.
درمان خراش قرنیه
خراش قرنیه با راهکارهای خانگی نیز می تواند بهبود یابد اما به دلیل حساسیت چشم و بینایی در اینگونه موارد توصیه می شود به پزشک مراجعه کنید و طبق موازین پزشکی پیش روید. برخی از درمان های ساییدگی قرنیه به شرح زیر می باشد:
درمان های دارویی
پس از تشخیص خراش قرنیه پزشک از طریق بی حسی موضعی چشم و با استفاده از فلورسین و تاباندن نور میزان خراش را مشخص می کند. با توجه به شدت آن قطره های چشمی تجویز می شود. هم چنین دلیل ایجاد ساییدگی قرنیه در تجویز داروها موثر می باشد. به عنوان قطره های چشمی جنتامایسین در مواردی که ساییدگی قرنیه منحصر به استفاده از لنزهای تماسی کثیف باشد تجویز می شوند. برای جلوگیری از عفونت و زخم های قرنیه پمادهای آنتی بیوتیک تجویز می شوند.
تجویز لنزهای تماسی خاصی
برخی لنزهای تماسی توانایی عبور اکسیژن از خود را دارند و برای ترمیم ساییدگی قرنیه مفید می باشند. در حقیقت این لنزها نقش پانسمان را ایفا می کنند و پس از مدتی سبب بهبود خراش قرنیه می شوند.
قطره های اشک مصنوعی
برخی پزشکان برای درمان خراش قرنیه اقدام به تجویز قطره های اشک مصنوعی می کنند. در این موارد با مرطوب نگه داشتن سطح چشم ساییدگی چشم برطرف می شود.
بیشتر بخوانید : جراحی تومور اربیت چشم
روش های ترکیبی
پزشک شما می تواند بر اساس میزان آسیب وارد شده به قرنیه از روش های تلفیقی استفاده کند در این روش ها داروهایی که برای شما تجویز می شود ترکیبی از آنتی بیوتیک و لنز پانسمانی می باشد.
قطره سیپروفلوکساسین یک قطره چشمی برای ساییدگی قرنیه است که به بهبود التهاب کمک می کند. قطره موکسی فلوکساسین نیز به عنوان یکی از روش های درمانی ترکیبی است که به همراه پماد اریترومایسین تجویز می شود.
اکثر پزشکان برای درمان خراش قرنیه چشم از لنز تماسی بانداژ استفاده می کنند. لنز تماسی به نحوی سایش را بهبود می دهد و درد ناشی از پلک زدن را کاهش می دهد. در مواردی که خطر لنزهای تماسی زیاد است، پزشک از روش های دیگر برای درمان قرنیه استفاده می کند.
جراحی خراش قرنیه چشم
خراش قرنیه چشم و بسیاری از آسیب های قرنیه را می توان با قطره چشمی برای خراش قرنیه برطرف کرد. همچنین قرص های تجویزی مانند آنتی بیوتیک ها با برطرف کردن التهاب می توانند تاحدودی به درمان کمک کنند. اگر آسیب قرنیه به گونه ای باشد که درمان با دارو جوابگو نباشد، پزشک جراحی را به بیمار توصیه می کند. درمان و جراحی خراش قرنیه چشم به روش های مختلفی انجام می شود که در ادامه این مطلب به هر یک از آنها می پردازیم.
لیزر درمانی
برای درمان خراش قرنیه چشم و سایر بیماری های چشمی، پزشکان از نوعی لیزر درمانی به نام کراتکتومی فوتو تراپی استفاده می کنند. این روش برای تغییر شکل قرنیه، برداشتن بافت آسیب دیده و شفاف کردن دید استفاده می شود.
جراحی پیوند قرنیه
اگر آسیب قرنیه شما قابل ترمیم و قابل درمان نباشد، پزشک می تواند قسمت آسیب دیده را بردارد. سپس آن را با بافت سالم قرنیه اهدا شده جایگزین کند.
قرنیه مصنوعی
جراحی خراش قرنیه چشم به سبک دیگری نیز انجام می شود و آن هم استفاده از قرنیه مصنوعی است. قرنیه مصنوعی به عنوان جایگزینی برای قرنیه شما، یک روش درمانی موثر است که کمتر مورد استفاده قرار می گیرد. در این روش پزشک قرنیه آسیب دیده را با قرنیه مصنوعی به نام کراتوپروتز جایگزین می کند.
آیا می توان از خراش قرنیه پیشگیری کرد؟
برای اینکه بتوانید از خراش قرنیه چشم پیگیری کنید، سعی کنید کمتر در معرض خطر ساییدگی و خراش چشمی قرار گیرید. استفاده از عینک محافظ و رعایت بهداشت و لنزهای تماسی می تواند با آسیب های چشمی مقابله کند. به ویژه اگر در محیط هایی فعالیت می کنید که امکان آسیب چشمی بالاست. کار با مواد شیمیایی، انجام کار در فضای باز مانند چمن زنی یا بریدن بوته ها نیاز به استفاده از عینک محافظ دارد.
اگر در ورزش های تماسی مانند بیسبال و هاکی شرکت می کنید، باید از کلاه استفاده کنید که دارای یک محافظ برای چشمان شما می باشد. برشکاران که از مته، سمباده و تجهیزات جوشکاری استفاده می کنند، حتماً باید از عینک محافظ استفاده کنند. غالباً شرکت ها خود تجهیزاتی ایمنی را در اختیار نیروهای خود قرار می دهند.
سوالات متداول
اگر خراش قرنیه چشم جزئی باشد، اکثر افراد در عرض 24 تا 48 ساعت احساس بهتری خواهند داشت. چرا که سلول های آن قسمت از چشم خیلی سریع شروع به تولید مثل می کنند. خراش های عمیق تر و بزرگتر ممکن است مدت زمان بیشتری برای بهبودی نیاز داشته باشند. اگر 24 ساعت پس از جراحی خراش قرنیه، چشم شما بهتر نشد باید با پزشک خود تماس بگیرید.
اگر برای درمان خراش قرنیه چشم از لنزهای تماسی استفاده می کنید، به کاهش خطر کمک می کنید. سعی کنید لنزهای خود را مرتب ضدعفونی و تمیز کنید. لنزهای خود را بیشتر از آنچه که توصیه شده استفاده نکنید. نکته ای که باید در استفاده از لنز به آن توجه کنید، این است که اگر چشمان شما بسیار خشک است از لنز استفاده نکنید. همچنین برای خارج کردن لنز خیلی ملایم و آرام آن را خارج کنید.