زخم قرنیه چشم یکی از اختلالات جدی چشمی بوده که به دلیل آسیب دیدگی یا عفونت در بافت شفاف جلوی چشم بوجود می آید. این عارضه ناشی از عوامل مختلفی اعم از عفونت های باکتریایی، ویروسی، قارچی یا وارد شدن ضربه یا ورود جسم خارجی می باشد. زخم قرنیه با علائمی اعم از درد شدید، قرمزی، تاری دید و حساسیت به نور همراه بوده و در صورت عدم درمان ممکن است منجر به کاهش دائمی بینایی یا حتی نابینایی چشم شود. در این مقاله قصد داریم به بررسی موضوعات مختلفی اعم از دلایل بروز این عارضه، علائم، عوارض، روشهای پیشگیری و درمان آن بپردازیم پس با ما همراه باشید.
زخم قرنیه چیست؟
زخم قرنیه یک نوع آسیب جدی و شایع بوده که در ناحیه قرنیه چشم رخ می دهد. این عارضه بنا به دلایل مختلفی اعم از عفونت یا آسیب های فیزیکی ایجاد می شود و معمولا به صورت یک زخم یا التهاب در سطح قرنیه ظاهر می شود. لازم به ذکر است قرنیه چشم یک لایه بسیار نازک و شفاف بوده که بر روی عنبیه قرار می گیرد و مسئول حفاظت از چشم را بر عهده دارد.
علائم بیماری زخم قرنیه چشم
به طور کلی علائم این عارضه در بدن هر فرد متفاوت بوده و معمولا شدت این علائم با توجه به علت و میزان آسیب دیدگی متفاوت است. لازم به ذکر است در صورت بروز هر یک از علائم ذکر شده در زیر به بهترین متخصص چشم در تهران مراجعه نمایید. در ادامه به برخی از مهمترین علائم این عارضه اشاره می نماییم:
- درد چشم
- کاهش دید
- تورم پلک
- التهاب قرنیه
- قرمزی چشم
- کاهش بینایی
- تغییر رنگ قرنیه
- حساسیت به نور
- بروز ترشحات عفونی
- اشک و آبریزش چشم
- سوزش و خارش چشم
- احساس وجود جسم خارجی در چشم
دلایل بروز زخم قرنیه چشم
معمولا این عارضه به دلیل آسیب دیدگی یا عفونت در قرنیه رخ می دهد اما در ادامه به برخی از مهمترین و رایج ترین دلایل بروز این بیماری اشاره می نماییم:
عفونت های باکتریایی
این نوع عفونت به دلیل وارد شدن جسم خارجی به چشم مانند لنزهای تماسی بوجود می آید که منجر به بروز زخم قرنیه چشم می شود.
عفونت های ویروسی
ویروس هایی مانند ویروس هرپس سیمپلکس، ویروس زونا و ویروس واریسلا سبب آسیب دیدگی قرنیه و بروز این عارضه می شود.
عفونت های قارچی
عفونت های قارچی از طریق ورود اجسام خارجی مانند کپک و مواد گیاهی بوجود می آید و معمولا افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف به این عارضه مبتلا می شوند.
استفاده نادرست از لنزهای تماسی
برخی از افراد هنگام استفاده از لنز، نکات مراقبتی اعم از نخوابیدن با لنز یا تمیز کردن آن را رعایت نمی کنند به همین دلیل استفاده نادرست آن سبب بروز عفونت و زخم قرنیه می شود.
خشکی شدید چشم
هنگامی که چشم به اندازه کافی اشک تولید نمی کند، قرنیه خشک و حساس می شود. عوامل مختلفی اعم از استفاده طولانی مدت از لنز، بیماری های خاص مانند سندرم و شرایط محیطی منجر به کاهش رطوبت و خشکی شدید چشم و زخم قرنیه می شود.
وارد شدن ضربه به چشم
یکی از دلایل بروز این بیماری، وارد شدن ضربه یا برخورد چشم با اجسام خارجی است. برخورد جسم خارجی مانند گرد و غبار، شن یا ناخن به چشم باعث زخم و خراشیدگی قرنیه می شود.
بیماری های خاص
جالب است بدانید برخی بیماری ها اعم از آرتریت روماتوئید، بیماری متصل بافتی و دیابت باعث می شود قرنیه چشم دچار آسیب دیدگی و زخم شود.
مواد شیمیایی یا دود
تماس چشم با مواد شیمیایی مانند اسیدها و قلیاها و دود یکی از دلایل بروز زخم قرنیه چشم می باشد.
سوء استفاده از داروها
مصرف برخی داروهای خاص مانند داروهای سیستمیک یا قطره های چشمی ممکن است باعث آسیب دیدگی و زخم قرنیه شود.
نکته: البته لازم به ذکر به غیر از دلایل ذکر شده در بالا عواملی اعم از سوختگی قرنیه، کمبود ویتامین A، بلفاریت، خراشیدگی و تغییر جهت رشد مژه نیز منجر به بروز زخم قرنیه می شود.
عوارض ناشی از زخم قرنیه چشم
اگر زخم قرنیه به موقع درمان نشود یا به درستی مراقبت نشود، باعث بروز عوارض جدی و خطرناک می گردد. برخی از عوارض ناشی از زخم قرنیه عبارتند از:
- جای زخم
- درد مزمن
- التهاب چشم
- کاهش بینایی
- حساسیت به نور
- عفونت های شدید
- از دست دادن بینایی
- آب مروارید زودرس
- آسیب دیدگی بافت چشم
- افزایش فشار داخلی چشم
- پارگی و سوراخ شدن قرنیه
- زخم های عمیق و پارگی قرنیه
روشهای تشخیص زخم قرنیه
تشخیص زخم قرنیه چشم به بررسی دقیق و تخصصی توسط بهترین متخصص چشم نیاز دارد. لازم به ذکر است پزشک از روشهای مختلفی برای تشخیص این بیماری استفاده می کند. برخی از مهمترین روش های تشخیص زخم قرنیه به شرح زیر است:
- معاینه بالینی
- اسپکتروفتومتری
- آزمایش فلورسین
- آزمایش لکه چشم
- آزمایش های تکمیلی
- کشت و آزمایش های میکروبی
- تصویربرداری با دستگاه های پیشرفته
توجه: تشخیص زودهنگام و به موقع این عارضه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده زیرا در صورتی که درمان به موقع صورت نگیرد، این بیماری منجر به آسیب های دائمی قرنیه و کاهش بینایی می شود.
روشهای پیشگیری از زخم قرنیه
پیشگیری از زخم قرنیه به دلیل بروز آسیب های جدی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برخی از روشهای پیشگیری از بیماری به شرح زیر است:
- از خوابیدن با لنزهای تماسی خودداری فرمایید.
- از محیط های خشک و با تهویه ضعیف اجتناب کنید.
- قبل از استفاده از لنزها دست ها را کاملا شسته و خشک نمایید.
- در هنگام استفاده از لنزهای تماسی، از تماس آنها با آب خودداری کنید.
- در صورت خشکی چشم حتما از قطره های اشک مصنوعی استفاده نمایید.
- شستن منظم دست و خودداری از دست زدن به چشم ها خطر بروز را کاهش می دهد.
- باید لنزهای تماسی را با محلول های مخصوص ضدعفونی به طور منظم ضدعفونی کنید.
- مدت زمان استفاده از لنزها باید محدود باشد و نباید بیشتر از مدت توصیه شده استفاده نمایید.
- در محیط های پر گرد و غبار یا آلوده، از عینک های محافظ یا پوشش چشم مناسب استفاده کنید.
- استفاده از عینک آفتابی با فیلتر UV مناسب از آسیب های ناشی از نور آفتاب جلوگیری می نماید.
- در صورت انجام فعالیت های خطرناک، فعالیت های سنگین و کار با مواد شیمیایی، از عینک های محافظ استفاده کنید.
روشهای درمان زخم قرنیه چشم
درمان زخم قرنیه چشم به شدت آسیب دیدگی و نوع زخم بستگی دارد به همین دلیل روشهای مختلفی برای درمان این عارضه وجود دارد. برخی از رایج ترین روشهای درمان زخم قرنیه به شرح زیر است:
- جراحی پلک
- درمان با لیزر
- جراحی پیوند قرنیه
- درمان خشکی چشم
- مصرف داروهای مسکن
- استفاده از لنزهای درمانی
- استفاده از قطره‌های ضد درد و ضد التهاب
- داروهای ضد عفونت مانند آنتی بیوتیک، آنتی ویروس، آنتی فونگال
روشهای پیشگیری از زخم قرنیه
پیشگیری از زخم قرنیه به دلیل بروز آسیب های جدی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برخی از روشهای پیشگیری از بیماری به شرح زیر است:
- از خوابیدن با لنزهای تماسی خودداری فرمایید.
- از محیط های خشک و با تهویه ضعیف اجتناب کنید.
- قبل از استفاده از لنزها دست ها را کاملا شسته و خشک نمایید.
- در هنگام استفاده از لنزهای تماسی، از تماس آنها با آب خودداری کنید.
- در صورت خشکی چشم حتما از قطره های اشک مصنوعی استفاده نمایید.
- شستن منظم دست و خودداری از دست زدن به چشم ها خطر بروز را کاهش می دهد.
- باید لنزهای تماسی را با محلول های مخصوص ضدعفونی به طور منظم ضدعفونی کنید.
- مدت زمان استفاده از لنزها باید محدود باشد و نباید بیشتر از مدت توصیه شده استفاده نمایید.
- در محیط های پر گرد و غبار یا آلوده، از عینک های محافظ یا پوشش چشم مناسب استفاده کنید.
- استفاده از عینک آفتابی با فیلتر UV مناسب از آسیب های ناشی از نور آفتاب جلوگیری می نماید.
- در صورت انجام فعالیت های خطرناک، فعالیت های سنگین و کار با مواد شیمیایی، از عینک های محافظ استفاده کنید.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، زخم قرنیه چشم یک مشکل جدی و خطرناک بوده که به دلایل مختلفی اعم از آسیب های فیزیکی، عفونت های میکروبی، خشکی چشم یا استفاده نادرست از لنزهای تماسی بروز می کند. این زخم ها با علائم متعددی همچون درد، قرمزی، حساسیت به نور، تاری دید و احساس جسم خارجی در چشم همراه است. در صورت عدم درمان به موقع، زخم قرنیه به عوارض جدی تری مانند عفونت های شدید، کاهش دائمی بینایی یا کوری منجر می شود.
