گلوکوما چشم یا آب سیاه چیست و چگونه بوجود می آید؟ در واقع گلوکوما همان آب سیاه چشم است که بر اثر آن عصب های بینایی فرد آسیب می بینند. یکی از نشانه های آن نیز جمع شدن مایعات در بخش جلویی چشم است. این مایعات به چشم بیمار فشار وارد می کند و در پی آن عصب های بینایی آسیب می بینند. متاسفانه آب سیاه چشم یکی از دلایل نابینایی افراد بالای ۶۰ سال است. با تشخیص و درمان به موقع می توان از نابینایی جلوگیری کرد و بینایی را حدودی حفظ کرد. تشخیص زودهنگام و به موقع توسط چشم پزشک خوب در تهران می تواند شرایط بهتری را برای بیمار بوجود آورد. در این مقاله قصد داریم با بهره گیری از دانسته های آقای دکتر فرزاد پاکدل بهترین متخصص چشم در تهران شما را همراهی کنیم.
علت بوجود آمدن آب سیاه چشم
یکی از علل بوجود آمدن آب سیاه چشم، وراثت و ژنتیک است. در اغلب موارد افراد بر اثر سابقه خانوادگی با این مشکل درگیری می شوند. در صورتی که فشار چشم بالا برود، امکان افزایش فشار و بوجود آمدن گلوکوما وجود دارد.
چشمان ما بطور مکرر در حال ترشح زلالیه هستند. این در حالی است که در صورت جاری شدن مایع جدید داخل چشم، به همان میزان آب نیز باید از چشم خارج شود. زاویه تخلیه، بخشی از چشم بوده که آب از داخل چشم خارج می شود. این فرآیند سبب ثابت ماندن فشار داخل چشم می باشد. اگر زاویه تخلیه چشم به درستی کار نکند با ترشح مایعات جدید و عدم تخلیه آن، آب زیادی داخل چشم جمع می شود. به این ترتیب فشار داخل چشم افزایش یافته و اعصاب بینایی دچار آسیب می شوند.
عصب بینایی مانند سیم هایی هستند که خودشان از عصب های کوچکتر تشکیل شده اند. به این سیم ها فیبر عصبی گفته می شود. هنگامی که هر یک از این فیبرها دچار آسیب شوند، یک نقطه کور در داخل محدوده بینایی فرد به وجود می آید. بیشتر اوقات متوجه این نقاط کور نمی شویم تا زمانی که در یک نقطه، بیشتر این فیبرها دچار آسیب می شوند یا از بین می روند. اگر تمام فیبرهای عصبی کوچک بمیرند، فرد به طور کامل بینایی خود را از دست می دهد.
علائم گلوکوما یا آب سیاه چشم
درد شدید چشم
تهوع و استفراغ
قرمزی چشم و سردرد
حساسیت اطراف چشم
دیدن حلقه های اطراف چراغ ها
تاری دید
انواع گلوکوما
آب سیاه با زاویه باز
این نوع گلوکوما در مراحل اولیه نشانه بارزی ندارد. با گذشت زمان و پیشرفت بیماری نقاط کوری در بینایی فرد به وجود می آید و فرد آن نقاط را به طور کامل به رنگ سیاه می بیند. بسیاری از افراد تا زمانی که این بیماری شدت نیابد علائم و نشانه ای از خود نشان نمی دهد. به همین جهت به بیماری آب سیاه چشم دزد خاموش بینایی گفته می شود. بهترین راه برای تشخیص به موقع و سریع این بیماری مراجعه منظم به پزشک می باشد.
گلوکوما با زاویه بسته
علائم گلوکوما زاویه بسته مشابه گلوکوما زاویه باز است و قبل از بروز نشانه خاصی ندارد. علائم اولیه در این بیماری شامل تاری دید و چشم درد می باشد. افراد ممکن است در این نوع آب سیاه مشکلات زیر را داشته باشند:
سردرد
استفراغ
حالت تهوع
قرمزی در چشم ها
درد شدید در چشم ها یا پیشانی
کاهش قدرت بینایی یا تاری دید
مشاهده هاله رنگی در داخل چشم
آب سیاه با فشار طبیعی
افرادی که دارای فشار چشم هستند ممکن است آن را طبیعی تلقی کنند اما آن را باید نشانه ای از بیماری گلوکوم در نظر گرفت. از دیگر علائم گلوکوم با فشار طبیعی نقطه های کور در محدوده بینایی و آسیب به اعصاب بینایی می باشد.
عوامل خطر گلوکوما یا آب سیاه چشم
گلوکوما یا آب سیاه چشم در برخی افراد یک ریسک بزرگ به حساب می آید که بینایی آنها را تهدید می کند. ممکن است شما هیچ نشانه ای نداشته باشید اما فشار چشمتان بیش از حدطبیعی باشد.در این صورت به عنوان فرد مشکوک به گلوکوما شناخته می شوید و احتمال ابتلا به این بیماری برای شما بیش از سایر افراد می باشد.
در برخی موارد ممکن است فشار داخل چشم فرد طبیعی بوده اما باز هم مشکوک به گلوکوما باشد. هنگامی که متخصص چشم، چشم های این فرد را معاینه می کند، متوجه تغییراتی در اعصاب بینایی او می شود. توجه داشته باشیم که هر فردی که به گلوکوما چشم مشکوک باشد، باید به طور منظم وضعیت چشم و اعصاب بینایی خود را چک کند.
چه افرادی در معرض ابتلا به گلوکوما یا آب سیاه چشم هستند؟
افرادی که فشار چشم بالایی دارند.
سنین بالای ۴۰ سال
افرادی که در خانواده شان سابقه آب سیاه دارند.
سابقه آسیب به چشم
اشخاصی که اعصاب بینایی آنها نازک است.
افرادی که به دور بینی یا نزدیک بینی مبتلا هستند.
نژادهای آفریقایی، اسپانیایی و آسیایی ها
اشخاصی که دارای قرنیه نازک هستند.
افرادی که به مدت طولانی داروهای استروئیدی مصرف می کنند.
اشخاصی که بیماری های دیابت، میگرن و فشار خون بالا دارند.
بیمارانی که دارای گردش خون ضعیف یا دیگر بیماری های سیستمیک هستند.
بیشتر بخوانید؛ جراحی تومور اربیت چشم
روش های درمان آب سیاه چشم یا گلوکوما
قطره چشمی آب سیاه چشم
قطره های چشمی که توسط پزشک تجویز می شود نقش مهمی در کنترل این بیماری دارند. فراموش نکنید که گلوکوما اعصاب بینایی را تحت تاثیر قرار می دهد و اگر این اعصاب آسیب ببینند می تواند منجر به نابینایی افراد شود. آنها را همانگونه که پزشک تجویز کرده، مصرف کنید.
درمان دارویی آب سیاه چشم
آگونیست های آلفا برای گلوکوما
مسدود کننده بتا برای گلوکوما
مهار کننده های آنی هیدراز کربنیک
مویتیک ها برای گلوکوما
آنالوگ پروستاگلاندین
عمل آب سیاه چشم
جراحی به تخلیه مایعات از چشم کمک می کند. عمل جراحی برای گلوکوما می تواند به صورت سرپایی یا در مطب پزشک یا در بیمارستان صورت پذیرد. به طور کلی دو نوع جراحی لیزری برای درمان گلوکوما وجود دارد که به شرح زیر می باشند:
ترابکولوپلاستی
ایریدوتومی
سوالات متداول در رابطه با گلوکوما یا آب سیاه چشم
بله. بهترین روش درمانی جراحی است. البته به میزان پیشرفت این مشکل بستگی دارد. پزشک ممکن است از روش های متفاوتی برای برطرف کردن این مشکل استفاده کند.
مصرف برخی داروها و نژاد در بوجود آمدن چنین مشکلی تاثیرگذار است. در واقع در میان سیاه پوستان این مشکل شایع تر است.
مصرف میوه می تواند در پیشگیری از بوجود آمدن گلوکوم تاثیرگذار باشد.چرا که آنتی اکسیدان موجود در میوه ها میزان فشار وارد شده به چشم را کاهش می دهد.